زیبایی شناسی مجلس حضرت یوسف (ع) و زلیخا از مکتب صفوی تا تهران

چکیده : یکی از داستانهای مورد توجه و علاقه نویسندگان و هنرمندان ایرانی ، داستان یوسف و زلیخا است ، که به طورکامل شرح آن در سور? یوسف قرآن آمده است. این داستان بارها در اشعار شعرای سخن سرای ایرانی به زیباترین شکل شرح داده شده و هنرمندان بسیاری در تصویرگری داستان کوشیده اند.یکی از بخشهای این داستان که در پژوهش حاضر مورد توجه قرار گرفته ، مجلس یوسف و زلیخا است. در این پژوهش ضمن بررسی مکاتب نگارگری ، به بررسی زیبایی شناسی مجلس یوسف و زلیخا از دوره صفوی تا تهران پرداخته ایم . فرضیات پژوهش ؛ در نقاشی و نگارگری ایرانی اصول خاصی برای ترسیم سیمای زیبا وجود دارد.و طراحی ونقاشی سیمای زیبای حضرت یوسف (ع) در دوره های مختلف نقاشی ایران می تواند شاخص های زیبایی شناسی پیکر و سیمای مردانه را به نمایش گذارد. نتایج پژوهش: پس از مراجعه به منابع مکتوب و مصور و گردآوری مطالب، با توجه به جامعه آماری به تعداد 7 مجلس نگارگری و نقاشی و معرفی هنرمندان نگارگر و نقاش از مکتب صفوی تا تهران به توصیف و تحلیل بصری مجالس یوسف و زلیخا پرداخته شده است ؛ بطوریکه عناصر بصری آثار از نظر ابعاد زیبا شناسانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. مطالعه تطبیقی با استفاده از آراء و نظریات متفکران برجسته در موضوع زیبایی شناسی سبب گدید تا به نخستین هدف یعنی یافتن شاخص های زیبایی شناسانه نگارگری و نقاشی ایرانی در ارائه زیباترین سیمای مردانه در پیکره یوسف نایل گردیم. این گونه تحلیل محتوای هر یک از مجالس وهمچنین بررسی ابعاد هنری آثار، می تواند ما را به استحصال شاخص های زیبایی شناسانه در طراحی و نقاشی پیکره مردانه رهنمون شود، زیرا شمایل حضرت یوسف به عنوان زیباترین فرد در مجلس یوسف و زلیخا ، در مکاتب مختلف نمایانگر ، زیباترین الگوی سیمای مردانه در دوره های مختلف نقاشی ایرانی است.بدین دلیل نیز این نحوه طراحی برای نمایش پیکره و سیمای زیبا در مکاتب مذکور تجسم یافته است.